Škrip, czyli najstarsza osada na wyspie Brač pokazuje, jak ten region kształtował się przez wiele lat. Zabytki takie jak prehistoryczne mury miejskie, liczne znaleziska archeologiczne, sarkofagi, reliefy i groby średniowieczne świadczą o długiej historii tego miejsca i życiu jego mieszkańców. Niegdyś stały tu iliryjskie mury miejskie sprzed 1400 roku p.n.e., a następnie rzymskie mauzoleum. Dziś natomiast jest tu muzeum wyspy Brač, które prezentuje ciekawe eksponaty z jaskini Kopačina, rzymskie nagrobki, mapy morskie i rękodzieło ludowe z całej wyspy. To miejsce jest bardzo popularnym celem turystycznym ze względu na swoje wartości historyczne i kulturowe.
Skorzystaj z Booking.com gdzie znajdziesz najlepsze hotele i apartamenty
Potrzebujesz samochodu podczas wakacji, zarezerwuj z Booking.com lub przez discovercars.com
Wyszukaj najlepsze Kempingi z Suncamp.pl
Promy zarezerwujesz z DirectFerries.com
Najlepsze oferty na bilety lotnicze znajdziesz tutaj
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Škrip na wyspie Brač – co to za miejsce?
Škrip to malownicza, niewielka wioska, która liczy zaledwie 200 mieszkańców i znajduje się na wyspie Brač w Chorwacji. W administracyjnym podziale jest częścią gminy Supetar w komitecie splicko-dalmatyńskim.
Jest to najstarsze osiedle na wyspie, którego historia sięga ponad 5000 lat, jeszcze z czasów iliryjskich, zanim wyspę skolonizowali Rzymianie. Škrip przechowuje pamięć o wyspie dzięki Muzeum wyspy Brač.
Škrip leży na wzgórzach w samym centrum północnego wybrzeża wyspy Brač. Wioska znajduje się na wysokości od 250 metrów do 3,5 kilometra od morza. Obejmuje szczyty Mosoru blisko Splitu, po drugiej stronie kanału Brač. Znajduje się to 12 kilometrów od portu Supetar, do którego można dotrzeć promem ze Splitu. Dojazd do Škripa jest możliwy dzięki malowniczej drodze, która schodzi w kierunku wioski z Nerežišća i płyty z Vidova Gora. Wąska droga, która serpentynami pomiędzy kamiennymi tumulusami i niskimi ścianami, oferuje spektakularne widoki na kanał Brač i góry riwiery Makarskiej.
Co można zwiedzić w Škrip na Brač?
Škrip oferuje turystom wiele zabytków i ciekawych atrakcji, które warto zobaczyć. Oto najważniejsze z nich.
Fortyfikacje illyrijskie
Zostały wzniesione, aby chronić wyspę Brač przed grecką inwazją w IV i III wieku p.n.e. Choć mury te były bardzo potężne, nie były w stanie powstrzymać rzymskich legionów w kolejnych stuleciach. Te illyryjskie mury, wykonane z masywnych kamiennych bloków, są widoczne w pobliżu zachodniej części wieży Radojkovića i rozciągają się na około 25 metrów w kierunku północnym, gdzie znajdowały się duże główne drzwi. Dalej mury skręcają w kierunku wschodnim, gdzie znajdowały się małe drzwi, których pamięć została zachowana jako Vroca. Kontynuacja muru prowadzi w kierunku południa, wzdłuż ulicy wsi, aż do klifu Kuka, gdzie urwisko wykorzystuje się jako naturalną ścianę ochronną.
Rzymskie ruiny pełne ciekawych zabytków
Ruiny rzymskie to ślady pozostawione przez Rzymian. Okres rzymski w Škripie trwał od III wieku p.n.e. do V wieku n.e. Ślady te są bardziej widoczne niż pozostałości po Ilirach. W tym czasie osiedla powstawały wzdłuż wybrzeża, a w głębi lądu zachowała się prehistoryczna tradycja. Dzięki okresowi pokoju rzymskiego i zasobom oferowanym przez Brač, takim jak doskonałe kamieniołomy, powstały kolonie wzdłuż wybrzeża.
Nie znaleziono dużych kolonii, lecz głównie małe osiedla w pobliżu karier, winnic i ogrodów oliwnych. Zabudowania te nazywane były „villa rustica”. Zostały odkryte w Bolu, Bunje, Povlja i Žalu. W rejonie między Škripem a Splitem znajdują się historyczne kariery Rasohe, Stražišće i Punt, gdzie wciąż widać ślady wydobycia kamienia, co potwierdza jego znaczenie dla całej prowincji rzymskiej Dalmacji.
Największe znaczenie miała kariera Brača dla budowy pałacu Dioklecjana w Splicie. Wydobycie kamienia było intensywne, zwłaszcza podczas budowy pałacu, co przyciągnęło nową populację kamieniarzy. Kamień transportowano z karier do Salony, Solin i Splitu, gdzie zbudowano pałac Dioklecjana.
Zabytki rzymskie
Škrip był bogaty w zabytki rzymskie, jak na przykład „staw” (lokva), zbiornik z kamienną klatką schodową, wykuty w skale w pobliżu wejścia na cmentarz. W pobliżu Škripa znajdowały się inne zbiorniki i studnie ze źródlaną wodą.
W Škripie znajduje się największy zachowany cmentarz starożytnego Rzymu. Szczyci się wieloma płaskorzeźbami i fragmentami, głównie zachowanymi w muzeum na wyspie Brač. Archeolodzy uważają, że pod cmentarzem kryją się pozostałości rzymskiej świątyni.
Škrip był największym centrum produkcji sarkofagów dla Rzymian wokół wschodniego Adriatyku. W miejscowości rozrzucone są sarkofagi lub ich fragmenty, które zostały użyte w różnych celach w następnych stuleciach. Niektóre z nich znajdują się w pobliżu zamku Cerinić. Część grobowców wykuto w skale, a niektóre sarkofagi służyły jako obramowanie drzwi w kościele św. Michała na wzgórzu nad Dolem. Wiele sarkofagów zostało całkowicie zniszczonych, a inne używano jako magazynów na olej.
Kościół świętej Heleny
Kościół parafialny Świętej Heleny, znany też jako Župna Crkva Svete Jelene, leży w centralnym miejscu miejscowości Škrip i jest jednym z najmłodszych zabytków tego miejsca. Budowę tej barokowej budowli rozpoczęto w drugiej połowie XVIII wieku i zakończono na początku XIX wieku. Kościół Sainte-Hélène posiada jeden z najbardziej harmonijnych barokowych frontonów na wyspie Brač.
Wewnątrz świątyni znajdują się cenne dzieła sztuki, takie jak rzadki przykład złoconego mostu piecowego i dwie oryginalne tablice z dziełami wybitnego manierystycznego weneckiego malarza Palmy Młodej, znanego też jako Jacopo di Antonio Negretti, bądź Palma il Giovane (1544-1628). Te dwa dzieła to „chrzest Chrystusa” i „Maria ze świętymi”. Są jeszcze dwa dzieła tego malarza, które skradziono w 1974 roku i do tej pory nie zostały odnalezione: „Święty Roch i święta Klara” oraz „Święty Hieronim i święty Augustyn”.
Kaplica Ducha Świętego
Na cmentarzu w Škrip znajdują się dwie kaplice: po lewej kaplica św. Ducha, a po prawej kaplica Świętojańska. Najbardziej interesującą z nich jest kaplica św. Ducha, ponieważ jest to efekt trzech różnych okresów budowy. Pierwotnie zbudowano ją w czasach Cesarstwa Rzymskiego na fundamentach starożytnej bazyliki. Następnie kontynuowano budowę, gdy chrześcijanie uciekli z Salone w VII wieku i w końcu ukończono w czasach romańskich w XI i XII wieku. Jest to jeden z najlepszych przykładów architektury przedromańskiej w Chorwacji.
Kaplica św. Ducha ma kształt bazyliki z trzema nawami. Boczne nawy dodano w XVI wieku, a kwadratowe sklepienie w wieku późniejszym.
Zamek Cerinić
Warto zobaczyć też Zamek Cerinić, który jest największym fortem na wyspie Brač, zbudowanym w latach 1570-1618. Zrobił to sam Cerinić, który miał także mocny zamek w Splitska. Zamek miał potężne mury i otwory strzelnicze, które chroniły dwa zakola na północno-zachodniej i południowo-wschodniej stronie. Wewnątrz murów znajduje się skromny dziedziniec. W pobliżu murów południowych i zachodnich mieszkali panowie, a w pobliżu muru północnego znajdowały się budynki gospodarcze i ogród z sadem. Północną ścianę zamku ozdobiono dekoracją zwaną rycbiforium i oferuje widok na kanał Brača.
Muzeum Wyspy Brač
Muzeum Wyspy Brač znajduje się w dawnym pałacu Radojkovićów. Jest to muzeum regionalne, które powstało w 1979 roku. Zawiera kolekcję archeologiczną i etnograficzną, która obejmuje narzędzia i inne elementy kultury materialnej i duchowej mieszkańców Brača. W muzeum znajdują się rzymskie mauzoleum i wieża obronna pałacu. Część płaskorzeźb z epoki rzymskiej przedstawia Herkulesa, a część wczesnochrześcijańskiej baranka pod krzyżem. Na parterze muzeum jest też część etnograficzna, którą poświęcono życiu na wyspie Brač. Posiada m.in. maszyny do polerowania i rozciągania złota, kufer młodzieńca z XIX wieku i galion statku z pustelni Blaca.
Warto zapoznać się także z naszym tekstem na temat zwiedzania wioski Dol na wyspie Brač, która oferuje wiele podobnych atrakcji!