Wakacje w Chorwacji nie byłyby w pełni udane bez wypicia kawy i zjedzenia typowego dalmatyńskiego deseru. Chorwaci słyną z tego, że lubią pić kawę i są świetnymi piekarzami! Nie tylko istnieje mnóstwo tradycyjnych dalmatyńskich słodyczy, których musisz spróbować, ale każdy region (czasem nawet każda miejscowość) ma swój własny przepis na zrobienie deseru. Jakich zatem deserów warto spróbować podczas wakacji w Chorwacji? W naszym artykule: „Dalmacja desery, które warto spróbować” znajdziesz kilkanaście propozycji deserów, które warto zamówić do kawy w Dalmacji.
Skorzystaj z Booking.com gdzie znajdziesz najlepsze hotele i apartamenty
Potrzebujesz samochodu podczas wakacji, zarezerwuj z Booking.com lub przez discovercars.com
Wyszukaj najlepsze Kempingi z Suncamp.pl
Promy zarezerwujesz z DirectFerries.com
Najlepsze oferty na bilety lotnicze znajdziesz tutaj
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Mandulat
Mandulat (nazywany także bademovac) to tradycyjny deser pochodzący z Dalmacji, który podobny jest do włoskiego torrone i tureckiej chałwy. Jest to deser, który nie wymaga pieczenia. Powstaje on z miodu i migdałów, co daje niezwykle słodki przysmak. Mandulat to jeden z najbardziej popularych i kalorycznych dalmatyńskich deserów. Jest dość łatwy do zrobienia i możesz użyć składników, które prawdopodobnie masz już w kuchni – migdałów, cukru, białek jaj i wafli! Niektórzy twierdzą, że mandulat pochodzi z Włoch, ale istnieją pewne różnice między tradycyjnym mandulatem a włoską wersją torrone, która zazwyczaj zawiera pistacje. Ten słodki przysmak można kupić w sklepach z pamiątkami i na targowiskach znajdujących się wzdłuż całego wybrzeża Dalmacji.
Starogrojski paprenjok
Te wyjątkowe ciasteczka są ikoną miejscowości Stari Grad, położonej na chorwackiej wyspie Hvar. Chociaż nazywają się paprenjok, nie zawierają pieprzu. Co ciekawe, ich nazwa pochodzi od słowa oznaczającego różne rozgrzewające przyprawy, takie jak gałka muszkatołowa, cynamon i goździki, które w Stari Grad do połowy XX wieku nazywano papor. Ciasteczka są tradycyjnie przygotowywane z miodu, wina prošek, oliwy z oliwek, szafranu, papor (cynamon, goździki, gałka muszkatołowa), wodorowęglanu sodu oraz mąki. Ciasto jest następnie formowane w różne fantazyjne kształty, przypominające m.in.: koguty, konie, serca lub koniczyny. Po upieczeniu ciasteczka dekoruje się masą powstałą z białek jaj, cukru pudru i odrobiny soku z cytryny. Co ciekawe, mieszkańcy wyspy twierdzą, że paprenjok jest naturalnym barometrem – gdy mięknie, oznacza to, że deszcz i wiatr Yugo są w drodze, a gdy twardnieje, oznacza nadejście ładnej pogody i suchego wiatru Bura.
Stonska torta od makarula
Głównym składnikiem tego niezwykle kalorycznego ciasta jest makaron o nazwie makaruli – kształtem przypominający penne lub ziti. Tradycyjnie ciasto przygotowywane jest w okrągłych tortownicach. Na cienką warstwę ciasta nakładane są ugotowane makaruli z pachnącą mieszanką mielonych migdałów lub orzechów włoskich, startej czekolady, cynamonu oraz skórki z cytryny. Jak sama nazwa wskazuje, ciasto pochodzi z miasta Ston, ale jest powszechnie przygotowywane i znane w całej Dalmacji. Jest to jeden z tradycyjnych deserów, który powstał przy użyciu wyłącznie lokalnie dostępnych składników. W przeszłości torta była serwowana na świąteczne okazje. Natomiast obecnie znajduje się w menu wielu tradycyjnych restauracji i kawiarni w mieście Ston i okolicy.
Fritule
Fritule to tradycyjna chorwacka wersja słodkich, okrągłych pączuszków, które są świątecznym przysmakiem spożywanym w okresie świąt Bożego Narodzenia i karnawału. Przygotowywane są z ciasta drożdżowego, które zawiera jajka, mąkę, mleko, drożdże, masło oraz cukier. Różne odmiany często zawierają rodzynki, starte jabłka, jogurt lub proszek do pieczenia.
Gęstą, maślaną bazę wzbogaca się silnymi aromatami wanilii i cytrusów, które nadają tym małym pączuszkom przyjemny aromat i charakterystyczny smak. Sekretnym składnikiem w przygotowaniu tych miniaturowych pączków jest brandy. Do aksamitnego ciasta można dodać lokalne likiery owocowe lub mocniejsze alkohole. Dzięki nim fritule pozostają chrupiące, lekkie i nie wchłaniają zbyt wiele oleju podczas głębokiego smażenia. Tradycyjnie fritule podaje się posypane cukrem pudrem, ale nowoczesne wersje często zawierają szereg różnych słodkich dodatków, takich jak rozpuszczona czekolada, bita śmietana lub karmel.

Rožata
Jeśli chociaż raz spróbujesz rožaty, to z pewnością będziesz ją zamawiał wszędzie jako deser. Rožata to rodzaj kremu-puddingu, który przygotowywany jest z kilku podstawowych składników: jajek, mleka i cukru, które są aromatyzowane likierem różanym – Rozulin. Deser pochodzi z miasta Dubrownik, gdzie był przygotowywany już w średniowieczu. Prostota składników i metoda przygotowania pomogły w utrzymaniu tego deseru w niezmienionej formie przez wieki. Ze względu na orzeźwiające połączenie skórki cytrynowej, likieru różanego i karmelu, rožata jest deserem, który najlepiej smakuje w letnie dni.

Trogirski rafioli
Rafioli to kruche ciasteczka z aromatycznym nadzieniem migdałowym. Są one także nieodłącznym elementem każdego ważnego wydarzenia, od chrztów po wesela i urodziny. Chociaż dokładne pochodzenie tych słodkich przysmaków nie jest znane, istnieje wiele legend i opowieści jak powstały te ciasteczka w kształcie półksiężyca. Oczywiście każda dalmatyńska rodzina ma swoją własną odmianę z przepisami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie.
Torta hrapaćuša
To rustykalne ciasto pochodzi z małego miasteczka Dol, położonego na chorwackiej wyspie Brač. Chociaż oryginalna receptura jest nadal ściśle strzeżoną tajemnicą wśród miejscowych, główne elementy ciasta obejmują grubą warstwę ciasta biszkoptowego pokrytego polewą wykonaną z orzechów włoskich lub migdałów. Co ciekawe, niezwykła nazwa ciasta pochodzi od terminu używanego do opisania gruboziarnistych skał o nieregularnym kształcie, które znajdują się w okolicy. Nie wiadomo, kiedy ciasto powstało, ale od dawna jest ono częścią lokalnej tradycji i autentycznym przysmakiem kojarzonym wyłącznie z miejscowością Dol.
Smokvenjak
Smokvenjak to dość prosty, ale pyszny deser pochodzący z chorwackiego regionu Dalmacji. Czasami określany jako „starożytny baton energetyczny”, który składa się z dwóch podstawowych składników: fig i destylatu winogronowego zwanego lozovača. W zależności od lokalizacji, do smokvenjak często dodaje się także inne składniki, takie jak migdały, orzechy włoskie oraz koper włoski. Masa jest formowana w różne kształty (w zależności od lokalizacji). Potem smokvenjak pozostawia się do wyschnięcia, aż będzie gotowy do spożycia.
Imotska torta
Ta tarta z długą tradycją pochodzi z miasta Imotski i składa się z kruchego ciasta oraz aromatycznego nadzienia migdałowego. Zarówno ciasto jak i nadzienie doprawia się różnymi przyprawami oraz kilkoma rodzajami alkoholu, od wina prošek lub białego wina w cieście po likier wiśniowy maraschino. Innym ważnym elementem tego deseru jest misternie ułożona kratka z ciasta, którą zdobi się całymi migdałami.
Cukarini
Te kruche ciasteczka są częścią autentycznych słodkich przysmaków, które można znaleźć na wyspie Korčula w Dalmacji. Ciasteczka charakteryzują się subtelnym cytrusowym smakiem i niesamowicie kruchą konsystencją. Ich niezwykły wygląd przypomina dwa splecione ze sobą węże, które tworzą wspólnie serce. Prawdopodobnie ma to związek z tradycją wypiekania cukarini, która wywodzi się z czasów pogańskich, kiedy węże były symbolem fortuny. Po upieczeniu każde ciasteczko zanurza się w tradycyjnym likierze różanym, a następnie w cukrze. Cukarini tradycyjnie serwuje się w towarzystwie kieliszka prošek – słodkiego wina deserowego, którego nie należy mylić z włoskim prosecco.
Skradinska torta
Skradinska torta to wyjątkowe chorwackie ciasto pochodzące z miejscowości Skradin, stąd też jego nazwa. Chociaż nadal trwają niekończące się debaty na temat niektórych składników (skórka pomarańczowa, skórka cytrynowa, Maraschino, mięta, cynamon) tylko kilka kobiet ze Skradina zna oryginalny przepis. Bazę torty stanowią jajka, cukier, likier różany, miód i mielone orzechy włoskie. Po upieczeniu ciasto polewa się mieszanką z ciemnej czekolady, mleka i masła, a następnie dekorowane posiekanymi i całymi orzechami włoskimi. Co ciekawe, w XV wieku ciasto było przygotowywane przez przyszłe panny młode tuż przed ich pierwszą nocą poślubną.
Klašuni
Te małe, niezwykle aromatyczne ciasteczka są kolejnym przysmakiem z wyspy Korčula. Zwykle mają one kształt półksiężyca i wykonuje się je z maślanego ciasta oraz nadzienia na bazie orzechów. Ciasto i nadzienie wzbogaca się dodatkiem skórki cytrynowej, likieru różanego i wanilii. W przeszłości wszystkie te składniki były luksusowe, więc ciasteczka przygotowywano tylko na specjalne okazje. Dziś są one deserem znanym na całej wyspie Korčula. Są one także idealną pamiątką z wakacji w Chorwacji, która ucieleśnia autentyczne, lokalne smaki.
Torta Makarana
To chorwackie ciasto uważano kiedyś za specjalny przysmak, który podawano tylko na specjalne okazje. Ciasto składa się z ciasta i nadzienia, które łączy w sobie mielone migdały, jajka, cukier i różne aromaty, takie jak sok i skórka z cytrusów, gałka muszkatołowa, cynamon oraz likier maraschino lub różany. Kluczem do doskonałej torty jest zapewnienie doskonałej harmonii, w której wszystkie smaki pozostają subtelne, ale nie są przytłaczające. Nazwa pochodzi od miasta Makarska, a według legendy to Fryderyk August II nadał ciastu obecną nazwę po wizycie w mieście w 1838 roku. Jest to także tradycyjna pamiątka z Riwiery Makarskiej. Makaranę dekoruje się kratką wykonaną z ciasta i migdałów. Tradycyjnie podaje się ją pokrojoną na kawałki w kształcie rombów.
Amareta
To kolejny tradycyjny chorwacki deser, który pochodzi z dalmatyńskiej wyspy Korčula. Przygotowuje się go z ubitych białek, cukru i mielonych migdałów. Połączenie tych składników sprawia, że deser ma miękki środek, podczas gdy zewnętrzna warstwa pozostaje chrupiąca. Amareta zachowuje świeżość przez długi czas i doskonale komponuje się z winem prošek lub likierem Maraschino.
Viški hib
Ten przysmak na bazie fig jest obecnie najpopularniejszą pamiątką z wyspy Vis. Przygotowuje się go z suszonych fig, które są rozgniatane wraz z koprem włoskim i mieszane z rakiją. Dodatkowymi składnikami są zazwyczaj migdały i różne zioła. Następne masa jest formowana w okrągły, płaski kształt, który pozostawia się do wyschnięcia. Viški hib (Pogača od smokava) ma długi okres przydatności do spożycia i jest tradycyjnie konserwowana w rozmarynie lub liściach laurowych. Według miejscowych nazwa tego tradycyjnego przysmaku pochodzi od słowa hljeb – lokalnego określenia chleba. Obecnie jest on głównie spożywany jako przekąska lub deser w towarzystwie aromatycznych lokalnych likierów.
Pršunate
Pršunate to świąteczne, chorwackie małe pączki pochodzące z regionu Dalmacji, a dokładnie z okolic Šibenika. W przeszłości pršunate były zazwyczaj przygotowywane w okresie karnawału. Te słodkie przysmaki powstają z połączenia mąki, jajek, wody, mleka, cukru oraz szczypty soli. Ciasto nabiera się łyżką i wrzuca do gorącego oleju. Po usmażeniu ciasta, pršunate posypuje się cukrem pudrem.
Bobići
Bobići jest kolejnym tradycyjnym deserem pochodzącym z Dalmacji. Powstaje on zwykle z połączenia migdałów (połowa z nich jest mielona, a druga połowa jest grubo posiekana), jajek, cukru, gałki muszkatołowej oraz startej skórki z cytryny. Jajka są ubijane z cukrem, a następnie mieszane z migdałami, gałką muszkatołową oraz skórką z cytryny. Z powstałej masy formuje się małe kulki. Umieszcza się je w pokrytym woskiem pszczelim naczyniu do pieczenia i piecze w bardzo niskiej temperaturze. Te słodkie przysmaki powstały w XVII wieku, a nazwa bobići pochodzi od słowa oznaczającego bób, który przypomina bobići.
Zobacz także: Restauracje w Dubrowniku
Autorka: Magdalena Łydka – miłośniczka podróży, szczególnie tych na Bałkany. Copywriterka specjalizująca się w tematyce podróżniczej, która pracę w korporacji zastąpiła tworzeniem stron internetowych i podróżowaniem. Każdą wolną chwilę spędza w podróży z dobrą książką i notesem. Autorka kilku ebooków o Chorwacji, Bałkanach i Półwyspie Apenińskim. Ulubione miejsce do pracy: wyspa Korčula w Chorwacji.